VẤN: Ngày trước khi chưa lập gia đình, con luôn mong sẽ được xuất gia. Nhưng không biết duyên nghiệp thế nào con gặp vợ con hiện tại, thương nhau rồi lấy nhau nên việc tu hành bê trễ và ý niệm xuất gia dần dần biến mất. Hai đứa con lần lượt ra đời lại phải đối diện với cơm áo gạo tiền. Cuộc sống dần dần ổn định, đầy đủ về vật chất thì con lại cảm thấy trống vắng như thiếu một điều gì. Vợ con rất tốt, rất chu toàn chuyện gia đình, con không có điều gì chê trách nhưng dần dần con cũng không muốn chia sẻ nhiều với vợ. Đôi khi vợ con nghi ngờ rằng con có người mới. Con chỉ nói với vợ con là con muốn yên tĩnh và con lại bắt đầu tập ăn chay nhiều hơn. Vợ con cũng chìu lòng và ăn chay cùng con, niệm Phật tụng kinh với con. Trong con đang thiếu một điều gì đó không nói được. Thật sự là bây giờ con lại muốn từ bỏ tất cả để vào chùa xuất gia nhưng con lại thương vợ và con của con. Về tiền bạc vật chất nếu con xuất gia, vợ và các con của con sẽ có đầy đủ. Xin Sư cho con biết con có nên nói cho vợ con biết ý định của con và con đi xuất gia được không?
ĐÁP:
Bạn phát tâm xuất gia tu Phật, làm Thầy tu thì không lập gia đình, nhưng lỡ lập gia đình rồi thì có trách nhiệm phải lo cho gia đình, con cái cho đến khi nào chúng khôn lớn thành danh chi mỹ mới được xuất gia tu hành theo lời nguyện. Tuy nhiên Đức Phật cũng có ban truyền những pháp môn tu giải thoát dành cho người tu tại gia. Các Bạn thử tìm hiểu để tu hành theo tâm nguyện.
Tu Thập Thiện:
Như đã trả lời ở câu 2, Đức Phật Thích Ca có 4 chúng đệ tử chính, trong đó chúng Ưu Bà Tắc và Ưu Bà Di, Đức Phật ban hành 5 giới (đã trình bày), ngoài ra còn có Thập Thiện giới, như sau:
Thân:
1/. Không sát sanh
2/. Không trộm cắp
3/. Không tà dâm
Khẩu:
4/. Không nói dối
5/. Không khoe khoang
6/. Không đâm thọc
7?. Không rủa sả
Ý:
8/. Không tham lam
9/. Không sân hận
10/. Không si mê
Bạn phát tâm quy y Tam bảo, thọ trì ngũ giới cấm, những ngày nghỉ làm việc, hay rỗi rãnh đến ngôi chùa gần nhất hay chùa mình quy y phát tâm tu Thâp Thiện giới, giữ giới luật tinh nghiêm. Giới Thập Thiện là giới dành cho người Phật tử tu tại gia thọ học, hoặc ở chùa, hoặc ở nhà, bất cứ nơi đâu Bạn đều có thể giữ được. Giữ giới Thập Thiện thì tâm an lạc, tâm an lạc thanh tịnh thì thân không phá giới, không phá giới tức là tu học đạo giải thoát và Bạn giải thoát thực thụ trên cõi đời nầy, giải thoát theo ý tưởng của Đức Phật, giải thoát theo lời dạy của Phật ban truyền.
Vui trong đạo lý, tu phước:
Sự giải thoát của Bạn không tách rời gia đình, ở một mức độ giữ gìn cho gia đình hạnh phúc, chồng tu, vợ tu, con cháu công phu Di Đà. Chính đó là ý tưởng Đức Phật dạy đạo lý giải thoát. Thân Bạn tuy sống cùng gia đình, nhưng tâm ý Bạn đã giải thoát tự bao giờ, thân Bạn tuy có vợ con, nhưng không vướng bận việc vợ con đó là giải thoát. Sự giải thoát có trắc nghiệm, trắc nghiệm tấm lòng Bạn đó, xem Bạn có thật sự tu hành không!
Trong kinh Thiện Sanh, Đức Phật dạy cho người Phật tử tại gia tu hành học đạo giải thoát, như sau:
Làm con phải kính thuận cha mẹ với năm điều:
1. Cung phụng không để thiếu thốn.
2. Muốn làm gì thưa cha mẹ biết.
3. Không trái điều cha mẹ làm.
4. Không trái điều cha mẹ dạy.
5. Không cản chánh nghiệp mà cha mẹ làm.
Làm cha mẹ phải lấy năm điều này chăm sóc con cái:
1. Ngăn con đừng để làm ác.
2. Chỉ bày những điều ngay lành.
3. Thương yêu đến tận xương tủy.
4. Chọn nơi hôn phối tốt đẹp.
5. Tùy thời cung cấp đồ cần dùng.
Đạo nghĩa vợ chồng: Chồng phải có năm điều đối với vợ:
1. Lấy lễ đối đãi nhau.
2. Oai nghiêm không nghiệt.
3. Tùy thời cung cấp y, thực.
4. Tùy thời cho trang sức.
5. Phó thác việc nhà.
Vợ cũng phải lấy năm việc cung kính đối với chồng:
1. Dậy trước.
2. Ngồi sau.
3. Nói lời hòa nhã.
4. Kính nhường tùy thuận.
5. Đón trước ý chồng.
Xin trích một đọan ngắn trong Kinh Thiện Sanh để cân nhắc và cũng để Bạn chiêm nghiệm, nghiên cứu tu hành. Đạo giải thoát là ở chổ Bạn thực hành những lời dạy, tập trung làm những việc thánh thiện, tuyệt đối lánh xa các điều ác ấy vốn sắn có và đã từng làm.
Tu huệ:
Hằng ngày, thiết lập thời dụng biểu, phân phối thời gian làm việc đối nội cũng như đối ngọai cho thật chu toàn. Phân thời dụng biểu cho cuộc sống là để chúng ta có những giây phút thư giản thoải mái, thời khắc làm việc, thời khắc tu hành, nhất là thời khắc tu hành. Người Cư sĩ mỗi ngày chỉ cần có 01 thời khắc nghiên cứu kinh sách Phật 30 phút và từ một đến hai thời kinh sám:
- Thời khắc 21 giờ phát tâm tụng kinh bộ, như kinh Pháp Hoa, kinh Dược Sư… mỗi thời khoãng 01 tiếng đồng hồ - thời khắc 5 giờ sáng lạy 12 câu nguyện của Đức Quán Thế Âm, đọc mỗi câu - lạy một lạy, 12 câu - 12 lạy, xong rồi nghỉ ngơi chuẩn bị cho công việc ngày mới.
- Hay là 21 giờ phát tâm niệm Phật, niệm danh hiệu Nam Mô A Di Đà Phật, mỗi thời khoãng 30 phút - thời khắc 5 giờ sáng lạy 12 câu nguyện của Đức Quán Thế Âm, đọc mỗi câu - lạy một lạy, 12 câu - 12 lạy, xong rồi nghỉ ngơi chuẩn bị cho công việc ngày mới.
Học pháp văn, tư, tu:
Văn là nghe, nghe pháp, học giáo lý Phật học; tư là tư duy, nghiên cứu Phật Pháp, nghiên tầm giáo lý cao siêu áp dụng vào đời sống hằng ngày, tạo thành một môi trường tinh khiết, trong sạch như thế giới Tịnh độ Tây phương, Tịnh độ nhân gian, Tịnh độ thực dụng giúp Bạn và gia đình từ trên cha mẹ xuống đến con cái đều an lạc; tu là tu hành, thực hành, thực hiện những điều mình đã học, mong sao cho đạt kết quả, đấy gọi là quá trình tu chứng của người Cư sĩ tại gia.
Người Cư sĩ tại gia cũng có khả năng tu thành Phật như người xuất gia, chỉ có đều các Bạn là Cư sĩ. Cư sĩ là Cư sĩ, miễn sao tu hành chính chắn, công phu miên mật là chứng đắc Bạn ạ, không đợi phải đến làm tu sĩ xuất gia!
Người xưa nói:
- Nhứt tu thị, Nhị tu gia, Thứ ba tu núi
hay là:
- Nhứt tu thị, Nhị tu gia, Thứ ba tu chùa
Thôi thì Bạn cứ tu tại gia, tại gia mà làm tốt việc Phật pháp cũng như người xuất gia, khéo tu thì cũng thành Phật như người xuất gia: Học pháp tùy duyên bất biến, hằng ngày tiếp xúc muôn duyên, nhưng tâm không hề ô nhiễm, không ô nhiễm tức là Phật đó.
Đâu cũng là nhơn duyên đó thôi Bạn ơi. Chúc Bạn thành công và gia đình vui tươi.
HT Thích Giác Quang